Il-marc ta' filghodu

Mal l-ewwel kont tindunu li illum, mhux jum bhal tas-soltu. Bhal lum min sbieh il-gurnata tibda tara in-nies, hafna minnhom li m’ghadomx joqodu hawn ibakkru kmieni biex kif jghid il malti ma jitilfux il-gelat u ilebtu malajr kemm jista jkun lejn Strada Rjali, minn b’ xi pastizz tal Maxims f’halqu u sitta fil-borza u minn jibda minn kmieni kmieni, diga jghamel is-seba vista min bar ghal iehor. Kollha libsien ikuluriti,hafna minnhom b'xarghom u anke gisimhom sprejat, specjalment it-tfajliet u il-guvintur, minn ahmar ruxxan u hamrani ghaliex izomm mat tat-tamal u minn blu skur daqs il-bahar bejn Malta u Ghawdex; jwerzqu, ghaliex ahna tal-miskina, hadt ma jista ghalina.

U ma tokk tad disa u nofs , dejjem jekk ikun hemm fejn toqod labra u baqa spazju ghal bandsti biex jicaqalqu tisma l-ewwel tisbita tal-katuba u il-platti ta’ liema banda jirnexxila tibda l-ewwel u wara il-bandisti kollha jwiegbu lura bl-istrumenti f'daqqa ha jnissgu melodija. Mandux x’ jonqos ili jekk ma kontx min tal-ewwel mil bidu kul ma ser jirnexxilek tamel huwa li trassas u titrassas u tiprova tirfes u timbotta milli thalli il-haddiehor jafgek jew jaddi minn fuqek b’xi pushchair.

Kulhadd jonfoq, minn b'kemm ghandu sahha biex il-banda taghna tinstemma isbah u minn ghax mandux alternativa ohra hlief jimxi qajla qajla bl-istess pass li mexjin il baned, kulhadd jixxengel kemm minn hu f'siktu u anke dawk fis-sakra, tiprova tevita kemm tista li taqa f’xi sakranazz , xi minkebb go nofs sidrek jew xi tifel jibqa diehel straight goc ceramika u jghawgek ganc bl-ugiegh.

It-triq mijiex twila u iz-zewg baned iduru id-dawra taghhom sakemm ghal habta tat tlieta, peress li huwa l-ghors tan-nies li jattendu ili ikarkru din ic-celebrazjoni ta' darba fis sena biss, fit-tul kemm jista jkun, il-marc ta' fil-ghodu jasal fit-tmiem.

Mijiet ta' nies irossu fuq xulxien , jitkellmu, jghajtu, jaqbzu, jiggennu, jigieldu u joffendu, tisthajjilhom il-folla li waslet lill-Kristu sal quccata tal-golgota. Il-pulizija thares lill-bandisti, qishom xi suldati rumani li mxew qrib l-Imghallem.

Ruth kienet hemm wkoll. Kienet wahda mil-bandisti zaghzagh f’dak il marc brijjuz. Kienet muzicista ta’ hila u il-marc ghalieha kienet xi haga li kienet tistenna u tiprepara ghalija min hafna qabel.

Imma mhux dakinnhar. Illum mohha ma kienx hemm . Illum assolutament ma kienietx taf x’qed taghmel. It-trumbetta kienet qedgha izomma fidejha ghax ta'bilfors, bdiet idoqqa kemm jista jkun mil inqas, ma kelliex aptit. Mhux soltu tagha, is-soltu idoqq kull marc mil-bidu sal ahhar, tifrah u ticcajta.

“Jaqaw minitx f’siktek Ru?” staqsieha dak ta' magenba.
“Le......ghala qed tahseb hekk?” wiegbietu Ruth, waqt li gholliet it-trumbetta il fuq u siltet erba noti irqaq u helwin biex bhal kieku turih li ma kella xejn li qed idejaqa.

Imma mhux billi qalet, Ruth ma kienx qed thossa tajjeb xejn. Kienet mughugha u l-ebda
medicina qajla setat tfejaqa. Kien mughugha u mikudda f’qalba. Ruth kienet laghabet il-loghba tal-imhabba u harget telliefa.

Ghall-ewwel kienet harget rebbieha, iva kienet rebhet u hasset ruha ittir bhal friefet f’gurnata mimlija xemx, lesta halli tkun tista tisfen min fuq fjura ghal ohra. Imma f’salt wiehed il-gwienah tqalu u tmermru u ma felhitx ittir iktar. Waqet fl-art b’tisbita. Imsejkna Ruth! Hassitha ghada thobbu imma fl-istess nifs kellha mibeda ghal dak li wasal jghamlila.

Min jaf fejn qijed jiggera dak il-li**, qalet bejna u bejn ruha hi u taqleb tard il-pagna tal-manuskrit halli igghal lil ohrajn jahsbu li qeda tkompli man noti ferrieha tal-marc li hi bhalissa ma tantx ma kella aptit.

U le lil Marco nhobbu regat nislet f’qalba. Minjaf fejn qijed l-anglu tieghi li gennini ghal warajh. Dewwaqni l-hlewwa tal bews vellutat u l-ewwel intimita fejn zewg persuni meta jsiru persuna wahda, imbghad ja kodard u bezziegh qabad u telaq u hallini naqdef wahdi. Sqejtu b’imhabbti u tajtu il-verginita tieghi. U hu telaq bhal kelb, denbu bejn saqajh. Irid igawdi hey it-tifel.

'Marco se n'è andato e non ritorna più
Il treno delle 7:30 senza lui
Chissà se tu mi penserai
Se con i tuoi non parli mai
Se ti nascondi come me
Sfuggi gli sguardi e te ne stai
Rinchiuso in camera e non vuoi mangiare'

Il-kliem tal-kantata Pausini kienet thossom , dak il-hin idamdmu f’widnejja u jitfu l-istorbju kollhu li kien hemm madwara. Thajret tressaq it-trumbetta ma xufetjja u izarzar dawk l-erba noti kiebja b’kemm kellha sahha. X’ tigi titnejjek li tfotti marc, li twaqqa kollox ghan nejk. L-aqwa li sserrah naqa qalba.

Kienu ghaddew sewwa sew gimghatejn minn dak in-nhar li Marco bghat jghidilgha li mandux l-ebda hsieb li jkompli jara’. Messagg minghand Amanda habiba komuni u b’hekk iktar gal lil Ruth tahseb kemm kien bniedem iresponsabli u li ma kellux lanqas ba** li jigi u jghajdila wicc imbwicc. U kollox intemm hesrem. U sena ta'hena nharqet u saret irmied f’kemm trodd salib. Tnejn u hamsin gimgha ta'hlewwa u zeli u issa...imrar u qrusa.

Biex ikar ikolla ghal xiex tinkwieta xi siegha qabel ma bdew il-marc giet issibha Amanda, u taghta nitfa ta’ ahbar. Qaltilgha “emm emm Marco ser isiefer""Sejjer holiday ma shabu. Jitlaq il-lum, ha jghamel hmistax Manchester, jitilqu ma ta nofsinhar”

'Marco se n'è andato e non ritorna più
Distanze enormi sembrno dividerci
Ma il cuore batte forte dentro me'

Tajjeb! Mela Marco jixxala u jideverti ma shabu u jien jien se jkolli nibqa hawn nitqanna bil-marc ta San Gejtanu. Malajr insieni u hassarni min mohhu, u jien belha intertaq qalbi ghalih, ninfena fin niket, ja belha li jien. Belha!

Kienet tixtieq issib rokna ghall-kwiet . Xi kwiet, kwiet, illum fil marc ta filghodu! Il-marc tal-briju, daqq, sparar, kulur u bnadar, u rieha qarsa taqsam ta’ hajnikin.

“Iz-Zebbugi hawn”

“Mqaret min tal-belt”

“Hot Dogs....Hamburgers”

PUMM PARA RARA...........BUMM BUMM.................
PUMM PARA RARA...........BUMM BUMM.................

Marc iehor, isbah minn ta’ qablu u Ruth ikollha tonfoh ghax xi whud habtu jharsu lejha hekk kif lemhuwa tieqaf u tiskanta. Qisa bla ras, qisa ruh mitlufa. U ghalekk iddoqq biex ma tghatiex fil ghajn u biex wkoll, forsi thassar ghal ftit minuti wicc Marco minn mohha u minn qalba.

Harset il-fuq u rat ajruplan ittir fuq rasa, ftit sieghat u il-passigieri kollha jispiccaw in-naha l-ohra. Meta jkun qorbu it-tlieta, Marco jkun il-boghod u hi tkun ghada quddiem il-knisja idoqq mal-banda, tixxotta l-gharaq tal-ghomma u tad-dwejjaq.

“Brieret bil-fan jahdmu biex xemx” “il-minn inbghieghlu” beda jwezaq ragel mibrum minn wara stand tat toys

“Hudu wiehed ha ttaffu is-sahna u il mibgheda li ghandkom ghal xulxin” qal xwejjah min taht l-ilsien, imma semghatu Ruth, u dak in-nhar ma stmertomx dawn l-istands bhalma tghamel is-soltu, ghax ibighu toys li ma joddux ghat tfal, lanqas xejn anzi qalet bejnha u bejn ruha, li kieku ma kienietx ghal berritta tal-banda li ghandi nilbes bilfors, nixtri wahda forsi itaffili il-fawra li telatli f’wicci u intajjar id-dwejjaq il qed jahkmuni aktar u aktar minn mindu rajt dak l-ajruplan. Forsi indarri ftit.

“In-number 5”

Il-kelma griet minn bandist ghal-iehor u kulhadd iqalleb lura il-ktieb tal-marcijiet.

“Dan sabih Ruth, dal marc” qaltilha il-bandista ta warajha.””Din tas-surmast il-gdied, Semmiegh Marco, ideddikah lill ibnu iz-zghir, ghalieh miktub, mistagbin kemm ihobbu lil xulxin,l-unika tifel li ghandu, mignun fuqu u it-tifel jirrispettah bil-kbir.

Mela mux bhal guvni tieghi. Dak wkoll Marco jismu, imma xejn ma ghandu x’ jaqsam mat-tifel tas-surmast, tieghi harab, zgicca, ried jahrab mir-realta. L-anglu fuq naha u ix-xitan fuq l-ohra.

PUMM PARA RARA...........BUMM BUMM.................
PUMM PARA RARA...........BUMM BUMM.................

U il-hames marc, ‘Marco’ kien beda. Xi gmiel ta marc ! Dik melodija!dak briju! Thossok trid tisfen u tkanta . il-guvintur u it-tfajliet l-ghors taghhom, jerfaw lill xulxin u jxejru bnadar u imkatar tal-harir. Dawk homor kienu qed ifakkruha fl-imhabba taz-zghozija, fil martirju li kienet ghaddeja minnhu, li kien qijed jifnija bil-mod il-mod. Mkatar bluni li jkienu jfakkruwa fi granet sbieh bla shab u hdejn il-bahar kalm u anke meta kien ikun feroci, li qattat fi hdan Marco jiskopru lill-xulxin, sakemm maktur harab minn idejn sidu u waqa fuq rasa u bhal qabdita dehxa u hi u terga tigi lura mill ishab tal-holm taghha , mill-ishab tad dinja kif tixtieqa hi. Hasset bhal ghaxwa u bilkemm ma hasbitx li gie hdejha Marco, waqa mill ajruplan u resaq jitfissed maghha, jitloba tahfirlu...

'Marco se n'è andato e non ritorna più
Distanze enormi sembrno dividerci
Ma il cuore batte forte dentro me'

Marco kien fi triqtu lejn l-ingilterra. Mhux hekk kienet qaltila sehbita Amanda, relax u imxahxah fuq l-ajruplan, jahrab u jitbijed minnha. U Ruth hawn timewwet. Tinkedd li ma tistax titlaq mill-marc u li trid toqod hemm ghax trid idoqq bolfors. L-arlogg donnu ma rid iddur b’xejn u il-hin ma jghaddi qatt. Li kien jahsra tfittex tehles min dan il-kalvarju.

L-ghaxra, il-hdax, nofsinhar...kemm se jdum ma jasal it-tlieta.
Fis-saghtejn iz-zewg baned spiccaw quddiem iz-zuntier tal knisja. Bandieri, kuluri u laham impahpah kemm trid, mzejna bir riha ta’ gharaq ta’ sitt sighat ta’qbiz u mutetjar f’xemx taqli l-ankri ta’awwisu, u qrusa ta riha ta alkohol u moqziziet ohra.

Knisja imzejna min barra u min gewwa. Daqq tal-qniepen ma jaqtaw xejn. U il-marc ghad faddalhu. Baqalhom xi jkarkru quddiem iz-zewg kazini mzejnin specjali ghal okkazjoni bhal din.

Ruth kellha bilfors tibqa hemm. Riedet idoqq bicca solu u minghajra ma kienx jaghddi il marc ta’ filghodu. Kif kienet ser idoqq is-solu ma kienitx taf? Dak l-imbierek Marco ma kienx hallilha mohh tkun taf x’qeda tghamel.

Erba tuzzani murtali tal-kulur, kull wiehed bit tlett fethiet u bomba, stillel u fjuri, dak gmiel! Dak gost! U wara dawn zewg kaxxi infernali li it-tnejn
damu tiela’ dawk l-ghaxar minuti, kaxxi u iktar loghob tan-nar minn fuq iz zewg t’ibjut tal-kazini rivali. Indaqq l-innu tal-patrun, u l-innijiet tal kazini, kulhadd ikanta u qajla jifhem x’hinu jghid. Il-qilla tax-xemx u l-alkohol zejjed qed jghamel tighu.

In-nies trassu u bdew gejjien l-offizi u id-dagha, kul meta jindaq innu u beda jidher ili l-irjus shan kienu se jesplodu u se jinqal l-inkwiet. Ghalhekk bil mod il mod il-pulizija bdew jifirdu in-nies u jibatuwhom id-dar. Is- surmastrijiet qatawa li jwaqqfu il-marc u dahlu il-bandisti il-gewwa. U hekk Ruth iffrankat is-solu li kellha idoqq. Xortiha tajjeb ghax ma tafx xkienet se tghamel. Marco kien se jwaqqaha ghan nejk. Dak l-ostra guvni!

Naddfet il-bokka tal-istrument u poggitu fil vetrina ghaliex trrid terga idoqqu il-lejla, imma spicca il-suppost briju ghaliex il-lejla tkun il-purcissjoni u normalment ma jkunx hemm il genn bhalma jkun hemm il-hadd filghodu. Imma din is-sena ma kellha aptit taghmel xejn. Regat ftakret fid-dahka fuq wicc Marco u dawk l-ghajnejn zoroq.
Ghaliha spicca kollox, thewden li ghalija il-festa spiccat bil-firda...Ruth u Marco ADDDIIIIOOOOO!

Wara saghtejn minghajr ma ghalqet ghajn ma ghajn Ruth qamet qisgha bicca tal-art. Inhaslet , libset uniformi nadifa u telqet il-barra minghajr ma kielet xejn. Kien jum San Gejtanu, imma din is sena il festa kienet wisq rizqa hazina.
Kien hemm hafna li kienu qedin jitkellmu fuq it-tradgedja li sehhet ftit sighat qabel. Wiehed mil-ajruplani li telaq minn Malta sab maltemp qawwi fuq Franza, laqtitu sajjetta u iggaraf. Hadd ma salva! L-ajruplan ta’nofsinhar neqsin ghaxra, dirett lejn Manchester.

U Marco? Marco allura miet wkoll? Issa zgur tista taqta qalba Ruth. Kollox kien intemm darba ghal dejjem....Dik festa!

“Ruth....Ruth”

Ruth dawret wicca u hemm quddiema , qisa holma, tilmah lil Marco taghha. Jitbismila u jistidina tersaq tifrah bih.

“Int ma sefirtx mal-ajruplan li waqa” staqsietu miblugha
“Min! Jien? X’inti tghid...Allahares qatt. Dan min qallek?

“Amanda, giet tghidli il-bierah filghaxija”

“Amanda? Dik tivvinthom!” qalila Marco, u kompla “insiefer x jigifieri, kelli bzonn nahseb ftit u qatt ma kelli il-hsieb nabbandunak” “issa xi tghid Ruth, ma tahfirliex?”

Dak il-hin Marco qabdilha ideja bil goff u ghafasila ma sidru, u bhal ra dema fuq ix-xfar t’ghajneja! Dak ferh li hasset Ruth dak il-hin u addio il marc il-lejla, m’hemmx cans li ma tgawdix il-kumpanija ta Marco. Viva il-festa taghna...Dik festa e!...

“Eh bilhaqq ghax kont se ninsa.” Qalila Marco

“Jekk jigi ‘boy’ insemmuh Matthias ta” “X’tahseb?” “Jekk tigi ‘girl’ inhalli f’idejk!”